Rekreasyon Terapisi

Terapötik Rekreasyon veya Rekreasyon Terapisi Nedir?

Terapötik Rekreasyon (TR) programı insanların sağlıklı yaşamalarına yardımcı olmayı ve insanların kaliteli yaşam elde etmeleri üzerine odaklanmaktadır.

Terapötik Rekreasyon terapi/uygulama hizmetleri hastalıklı, yaşlı, özürlü ya da engelli şartlara sahip bireyler için hizmet tedarikçisidir. Rekreasyonel Terapi olarak genellikle atfedilen terapi/uygulama hizmetlerinin birincil amaçları; yeniden sağlığa kavuşturmak, toparlamak ya da fonksiyonu ve özgürlüğü iyileştirerek rehabilitasyonu sağlamak ve aynı zamanda hastalık ya da özürlülük etkenlerini azaltmak ya da ortadan kaldırmaktır. Bunun yanında; sağlığı iyileştirmek ve genel iyilik halini teşvik etmek için rekreasyon kaynaklarını ve fırsatlarını tedarik etmektir.

Terapötik Rekreasyon bireyin tam bir iyilik halini elde etmesi üzerine çalışır. Bireyin genel sağlığını oluşturan bedensel, zihinsel, duygusal, ruhsal ve sosyal bileşenleri dikkate alır.

Terapötik Rekreasyon, yaşlı, hasta, engelli ve bakıma muhtaç insanlara yardımcı olmak için tedavi, eğitim ve rekreasyon servislerini kullanır ve onların sağlığını, fonksiyonel yeteneklerini, özgürce yaşamı ve yaşam kalitesini arttıran fırsatlar için onların boş zamanlarını efektif bir biçimde kullanmayı uygun görmektedir.

Terapötik Rekreasyon yönetimi, rekreasyon terapistleri, terapötik rekreasyon uzmanları, yaratıcı sanatlar terapistleri, aktivite terapistleri, aktivite yöneticileri ve diğer disiplinlerin olanaklarını kapsar.

Rekreasyon Terapisti ya da Terapötik Rekreasyon Uzmanı

Genellikle Rekreasyon Terapisti olarak tanımlanan kişi, fiziksel, mental ve duygusal sıkıntıları olan bireylerle çalışır. Rekreasyon Terapisti, interdisipliner bir terapi ya da sağlık ekibinin üyesiymiş gibi çalışır. Buna göre gerekli eğitimleri alır.

Uygulamada çeşitli teknikleri kullanır. Bunlar; sanat ve el sanatları, hayvanlar, sportif aktiviteler, oyunlar, dans ve hareketleri, drama, müzik, ve topluluk gezintileri. Terapist, bu yoldan hasta ya da sıkıntılı bireylerin fiziksel, mental ve duygusal iyilik halini koruma ve iyileştirmeyi amaçlar. Terapist, bireylerin depresyon, stres ve anksiyeteden uzaklaşmalarına, temel motor fonksiyonları ve gerekli yetenekleri geri kazanmalarına, güven kazanmalarına ve sosyal yönden daha aktif olmalarına yardımcı olur. Böylece, bireyler büyük bir özgürlük keyfine varabilecek ve onların hastalık ya da özürlülük etkilerini azaltma ya da elemine olmasına yardımcı olur.

Çalışma Alanları

Terapötik Rekreasyon, çok sayıda uygulama alanını kapsamaktadır, aşağıda belli başlı konular ve uygulama alanları bulunmaktadır:

  • Sağlıklı yaşam merkezleri
  • Anlık bakım hizmetleri
  • Yaşlı ve bakım merkezleri
  • Engelli ve özürlü bakım alanları
  • Yetişkin günlük bakım alanları
  • Destekli yaşam olanakları
  • Geliştirici öğrenme merkezleri
  • Özel ve halka ait medikal ve psikolojik destek sağlık merkezleri
  • Uzun süreli ve yatılı bakım olanakları
  • Mental sağlık merkezleri
  • Park ve rekreasyon departmanları
  • Okullarda özel eğitim programları
  • Stres bakım üniteleri
  • Sağlık Turizmi merkezleri
  • Halk okulları, üniversiteler, yurtlar ve huzurevleri

Terapötik Rekreasyon öğrencisi yukarıdaki çalışma alanlarında deneyim edinmek, staj yapmak, proje çalışmaları yapmak ve meslek edinmek üzere çalışır.  Konu ve alan ile ilgili diğer bölümler, kurum ve kuruluşlar öğrencinin neyi, nerede ve nasıl öğreneceğine yardımcı olur.

Terapötik Rekreasyon: Önemi, Gerekliliği

Uygarlığın ve teknolojinin gelişmesi bir taraftan yaşamı kolaylaştırırken, diğer taraftan bedensel etkinliklerin önemli ölçüde azalmasına neden olmakta ve buna paralel olarak çok çeşitli rahatsızlıklara zemin hazırlamaktadır.

İnsanlar, modern çağımızın stresli yaşam biçiminin getirdiği sıkıntılardan kurtulmak, sağlıklı bir beden, beyin ve ruh bütünlüğüne sahip olmak için çeşitli arayışlara ve tercihlere başvurmaktadırlar. Bu tercihlerin başında doğal sağlığı korumak ve sağlıklı yaşam sürmek için spor, egzersiz, beslenme, inanç ve çeşitli doğal terapiler gelmektedir. Bu tercihler, insanın kendisini sağlıklı ve zinde hissetmesini sağlayan ve kimyasal yaşantının yol açtığı olumsuz etkilerden uzak durma tercihleridir. Burada esas olarak gücümüzü oluşturan bedensel, zihinsel ve ruhsal sağlık, temiz hava, su, yiyecek, ışık, çevre, sosyal ortam, düşünce, inanç, amaç gibi unsurlar yer alır.

Stresli yaşam biçimi, sağlığı tehdit eden etkenlerin hızla artması ve sağlık giderlerinin yüksek olması gibi nedenler insanları doğal yaşama, doğal terapilere, ekonomik yollara ve özellikle sosyal içerikli ve bireye değer veren yöntemlere yöneltmektedir. İnsanların doğal yaşama ve doğal terapilere geçmişten olan bağlılıklarının ve ilgilerinin son zamanlarda giderek artmasına paralel olarak yeni terimler ve yeni felsefik kavramlar da ortaya çıkmaktadır. Örneğin, son yılların popüler kavramı haline gelen wellness terimi günümüzde her ne kadar net anlaşılmasa da kullanılmakta ve yaşamımıza girmiş bulunmaktadır. Wellness genellikle akıllara “hasta olmama” ile ilgili düşüncelerden çok, kişinin fiziksel, psikolojik ve ruhsal açıdan tamamıyla iyi ve formda olma düşüncesini savunur. Sağlıklı ve zinde olma yargısı ayrıca bireylerin hayatlarını kaliteli bir biçimde idame edebilmeleri amacı üzerine inşa edilişi birçok modern, geleneksel, alternatif programlar ve yaşam biçimi tercihleri ile iç içe geçmesine neden olmuştur.

Vücut bir bütün olduğuna göre, bütünün sağlıklı işlemesi, parçaların ve farklı sistemlerin bir uygum içerisinde olmalarını gerektirir. Yani, hem bedenin tüm organları ve sistemleri hem de yaşamın bütün farklı unsurları uyum içinde olmalı ve bütünlüğün ahengini yaratmalıdır. Günümüzde, bunu elde etmenin en iyi tercihleri arasında doğal yollardan bireyleri terapi etmek, bireye uygun yaşam biçimini benimsemesi yolunda yardımcı olmak, kendi kendine sağlıklı yaşamı öğretmek ve boş zamanlarını aktif geçirmesi konusunda bilinçlendirmek ya da öncülük etmek gibi yöntemler uygulanabilir. Ayrıca, günümüzün popüler kavramı olan wellness anlayışı ve yaşam biçimini benimsetmek. Bu konuda Terapötik Rekreasyon uzmanları önemli bir misyonu üstlenmektedirler.

Bu yolda, hem bireye hem de topluma bilinçli liderlik edecek Terapötik Rekreasyon uzmanlarına gerensinim olmaktadır.

Terapötik Rekreasyonda Amaç-ihtiyaç

  • Efektif çalışma
  • İyi sağlık
  • Sağlıklı ve dinç olmak
  • Aciliyetlere cevap vermek
  • Keyifli/mutlu vakit geçirme
  • İyi görünüm
  • İyi hissetme
  • Yaşamı/hayatı sevme
  • Yıllara yaşam katmak
  • Kaliteli yaşam
  • Sağlıklı yaşam bilinci oluşturma v.b.

Bu konuya daha ayrıntılı bir açıklama ve farklı bir bakış açısı kazandırması için konu ile bağlantılı olduğu düşünülen kavram ve açıklamaların anlaşılması gerekiyor. Sağlık, Fitness, Wellness, Yaşam Kalitesi gibi kavramların birbiriyle olan ilişkilerinin iyi anlaşılması gerekmektedir.

Sonuç

Son zamanlarda yapılan araştırmalar boş zamanlarda yapılan aktiviteler ve edinilen hobilerin bireylerin yaşam kalitesine olan etkileri hakkında bizlere detaylı ve eksiksiz bilgiler sunmamaktadır, fakat bu araştırmalar sayesinde konu ile ilgili birçok soru işareti aydınlanmaktadır. Zindeliği etkileyen boş zaman etkinlikleri üzerinde yapılan çalışmalar kişilerin yaşamları boyunca edindikleri hobiler ve katıldıkları aktivitelerin inanılmaz sayıda olduğunu ve bu şekilde insanların kendilerini geliştirebilme yollarının da bu sayıya paralel olduğu düşüncesini ortaya koymaktadır.

Diğer bir yandan bu aktiviteler kimi zaman bireylere zarar verebilecek duruma dahi gelebilir. Aslında A.B.D ve Kanada’da yapılan araştırmaların sonuçları bizlere sosyal aktivitelerin negatif etkilerinin bile olabileceği göstermiştir. Örneğin iş yerlerinde kendilerinden çok şey beklenen kişiler veya birçok şeyle ilgilenmek zorunda olan aile bireyleri boş zamanlarına stresle başa çıkabilmek için gereğinden fazla aktivite sığdırmaya çalışmaktadırlar. Bu durum da bireyleri olumsuz etkilemektedir.

Bu noktada, özellikle Terapötik Rekreasyonun önemi ve gerekliliği ortaya çıkmakta ve Terapötik Rekreasyon uzmanlarına görev düşmektedir.